[ Pobierz całość w formacie PDF ]
nowania cesarzy Lotara i Konrada III. Bogate miasta, szczególnie
potężny Mediolan, lekceważyły ją usiłując podporządkować sobie
mniejsze miasta, co powodowało ich ustawiczne skargi wnoszone
do cesarza. Obrona praw mniejszych miast lombardzkich przed
zaborczością Mediolanu była dla Fryderyka dogodnym pretekstem
do działań zmierzających w istocie do dalekosiężnych celów, do
odbudowania na wzór Karola Wielkiego monarchii uniwersalnej
pod władzą cesarza, któremu podlegałoby też papiestwo (Wahl,
130; Otto, 19). Początkowe powodzenie w umacnianiu władzy ce-
sarskiej w Lombardii, w którym uczestniczyło wojsko czeskie i bp
Daniel, wzbudziło złudne nadzieje. Po śmierci papieża Hadriana IV
(l IX 1159) dwie grupy kardynałów wybrały swoich kandydatów:
zwolennicy cesarza wybrali Oktawiana Monticelliego jako Wiktora
IV, a przeciwnicy kardynała Rolanda, przywódcę obozu wrogiego
idei uniwersalnego cesarstwa, jako Aleksandra III. ChcÄ…c
zachować pozory bezstronności Fryderyk I uważając się za głowę
chrześcijaństwa zwołał synod do Pawii na 5 II 1160, aby biskupi
wszystkich krajów chrześcijańskich rozstrzygnęli, kto jest
prawowitym papieżem. Nie stawili się biskupi Francji, Anglii,
większość
Cesarz więc postanowił nie prędzej odstąpić z wojskiem
spod miasta, aż kiedy odpłaci swoim wrogom zasłużoną
zemstę, ogniem i żelazem. Tam sławny i prawdziwie
godny sławy król Władysław, jak niegdyś Juda
Machabeusz102, to tratując ze swoimi możnymi frontalnie
szyki przeciwników, to ścigając od tyłu, to także ostro
nacierając z prawa i z lewa długo by było opowiadać
słowem, ile bitew stoczył chwalebnie i zwycięsko.
Ponieważ jednak w wojennych zmaganiach wynik
zwycięstwa najczęściej by-
włoskich, nie stawił się Aleksander, zaprzeczając cesarzowi prawa
zwoływania synodu. Zachodni królowie nie uznali Wiktora IV i
mimo wielu usiłowań cesarza był uznawany tylko tam, gdzie
sięgała silna ręka Fryderyka II, który po śmierci Wiktora IV kazał
wybierać kolejnych antypapieży. Zniszczenie pokonanego
Mediolanu w 1162 r. wzmogło opór miast włoskich, które
połączyły swe siły w Ligę Lombardzką. Ustawiczne wyprawy do
Włoch z zaniedbaniem innych spraw Rzeszy wzbudziły także
wewnętrzną opozycję. Fryderyk musiał zrezygnować z własnego
papieża i w 1177 r. zawarł pokój z papieżem Aleksandrem III, a w
1183 r. z LigÄ… LombardzkÄ…. Swoje stanowisko we WÅ‚oszech
podparł w 1186 r. małżeństwem syna, dziewiętnastoletniego
Henryka VI, z dziedziczką królestwa Sycylii, trzydziestoletnią
Konstancją, córką króla Rogera sycylijskiego, a ciotką
bezdzietnego, aktualnie panujÄ…cego Wilhelma (Wahl, 512). Do
końca Fryderyk II nie wyrzekł się idei uniwersalnego cesarstwa. W
przeświadczeniu, że jest głową świata chrześcijańskiego, stanął na
czele trzeciej krucjaty, podczas której, kąpiąc się po przeprawie
przez rzekÄ™ Salef, 10 VI 1190 utonÄ…Å‚ (Otto, 159). Kronikarz
słusznie wymienił miasto Lodi, które przedkładało najwięcej skarg
na Mediolan cesarzowi, błędnie natomiast wymienia miasto Nola,
leżące obok Neapolu, które należało wówczas do królestwa Sycylii
i nie miało żadnego związku ze sprawami miast lombardzkich.
102
Zob. przyp. 91.
wa niepewny i rozmaite wypadki igrają w nich różnymi i
trudnymi zmianami, nie mogło być, aby i on nde stracił
tam niektórych ze swoich możnych. Na koniec
mediolańscy mieszczanie zważywszy jego niezwykłe
męstwo i przemyślność i ponieważ był najmilszy
cesarzowi wysławszy do niego posłów prośbami
wyjednali, aby był pośrednikiem między nimi a cesarzem
w ofiarowaniu stosownego zadośćuczynienia i w
zawarciu pokoju. Przeto używając jego roztropnej rady i
roztropności obywatele wspomnianego miasta osiągnęli
pokój.
XXXII
W roku od wcielenia Pańskiego 1159 biskup Daniel
wyruszył do Mediolanu do cesarza Fryderyka, przez
103
którego był dobrotliwie i godnie przyjęty ; zatrzymał
go w swojej służbie, włączonego w sprawy cesarza i
cesarstwa, przez dwa lata. Tymczasem w Rzymie, po
śmierci Anastazego104, pasterza Stolicy Apostolskiej,
powstała poważna rozterka; do rządzenia Stolicą
ApostolskÄ… przez dwie przeciwne strony zostali wybrani
Aleksander i Wiktor. Biskup Daniel został wysłany do
Rzymu w sprawie rozstrzygnięcia tego sporu, to jest, aby
obydwie osoby stawiły się na synodzie cesarza i całego
królestwa i ta otrzyma pa-
103
Kronikarz mylnie podaje datę. Bp Daniel wyruszył do Włoch
razem z Władysławem II w maju 1158 i wrócił prawdopodobnie
też w maju, 1160 (Novotny, 1903, II: Der Mönch von Sazava, 557).
104
Kronikarz myli się. Po Anastazym IV (1153-1154) papieżem
został Hadrian IV (1154 - 1159) i dopiero po jego śmierci zaczęła
siÄ™ schizma papieska (zob. przyp. 101).
nowanie na Stolicy Apostolskiej, która bardziej będzie
się nadawać, według publicznego i kanonicznego prawa.
Na tym synodzie, wobec wszystkich książąt królestwa i
150 biskupów, Wiktor słusznie uzyskał zwycięstwo
sprawiedliwości i zgodnym wszystkich głosem i
aklamacjÄ… osiÄ…gnÄ…Å‚ arcypasterstwo Stolicy Apostolskiej.
Po skończeniu więc tego wszystkiego biskup Daniel,
wyróżniony przez cesarza i przez ojca apostolskiego
wielką czcią i obarczony również godnością legata
105
apostolskiego, wyruszył do króla Hunów , a stamtąd,
we wszystkim z Bożą pomocą pomyślnie działając, w
roku od wcielenia Pańskiego 1160 powrócił do własnej
siedziby biskupstwa praskiego.
XXXIII
W roku od wcielenia Pańskiego 1161, 10 lutego Syl-
wester opat sazawski w osiemnastym roku swoich
rządów odszedł z ciemności tej cielesnej krainy do
ojczyzny wiecznego bytu, aby za trud doczesnego życia
odebrać dar błogosławionej zapłaty. Mąż odznaczający
się godnie pielęgnowaniem wszystkich cnót i
wytwornością obyczajów i tak oddany praktykowaniu
miłości w czynach i rozmyślaniu, iż jasno można było
spostrzec, że człowiek ten, choć dotąd tkwiący w ciele,
jednak gorącością swego ducha cały już jak
105
Po synodzie w Pawii cesarz i Wiktor IV rozesłali posłów do
różnych krajów z misją uzyskania uznania wyboru Wiktora. Bp
Daniel miał tę sprawę załatwić we własnym kraju i na Węgrzech,
gdzie przybył na Wielkanoc 1160 (27 III). Tam jednak uprzedzili
go już wysłannicy Aleksandra; był uroczyście witany i hojnie
obdarzony, ale odpowiedz na jego misję była odmowna (.d. I/2,
914-915).
gdyby znajdował się w niebiosach. Szczególnym był
bowiem zwolennikiem wstrzemięzliwości, nie znosił
jak jakichś pierwiastków chorób kosztownych potraw
lub pucharów wina, lecz miał upodobanie w prostym
jadle i czystej wodzie z rzeki; brzydził się biesiadami
możnych panów i jakichkolwiek świeckich osób
wskutek tego, że w takich rzeczach z nikim się nie
zadawał był nawet przez wielu mniej lubiany. Dużo
by na pewno można powiedzieć o chwalebnej wartości
jego żywota jako przykładzie i wzorze pobożnego życia i
[ Pobierz całość w formacie PDF ]